Δευτέρα 25 Μαρτίου 2013

Η 25η Μαρτίου και η συμβολή της Κύπρου


25η-ΜαρτίουΗ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ  ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ                                                       Κάθε χρόνο στις 25 Μαρτίου τιμούμε και γιορτάζουμε τον ξεσηκωμό των υπόδουλων Ελλήνων κατά του Τούρκου δυνάστη για ελευθερία και αυτοδιάθεση. Εκ των πραγμάτων είναι η πιο σημαντική ημερομηνία στην ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας, ως αφετηρία της εθνικής παλιγγενεσίας...

Το Μεσολόγγι και η Αλαμάνα, το Μανιάκι και η Ρούμελη, η Ύδρα και τα Ψαρά, η Κρήτη και η Μάνη, ο Μοριάς και το Χάνι της Γραβιάς, έγραψαν εκατοντάδες σελίδες ηρωισμού.
«Ο κόσμος μας έλεγε τρελούς. Ημείς αν δεν είμεθα τρελοί, δεν εκάναμεν την επανάστασιν», έγραφε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Τούτα τα σοφά λόγια από το Γέρο του Μοριά, υπήρξαν αιώνιο μήνυμα για τις επερχόμενες γενιές των Ελλήνων. Εκείνοι έπραξαν στο ακέραιο το επιτακτικό καθήκον τους να λευτερώσουν το Έθνος από την οθωμανική σκλαβιά, ως χρέος προς τον άνθρωπο και την αξιοπρέπεια.
Τι συνέβη, άραγε, στις 25 Μαρτίου του 1821 και την έχουμε αναδείξει ως την ημέρα της εθνικής μας εορτής; Τίποτα απολύτως λένε οι ιστορικοί. Ή σχεδόν τίποτα, για να είμαστε ακριβείς, πέρα από κάποιες αψιμαχίες. Κανένα σπουδαίο πολεμικό γεγονός που να δικαιολογεί αυτή την επιλογή. Ούτε καν η ύψωση του λαβάρου της Μονής της Αγίας Λαύρας και η ορκωμοσία των παλληκαριών από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό.
Το περιστατικό της Αγίας Λαύρας είναι ένας εθνικός μύθος. Τον οφείλουμε στον γάλλο περιηγητή και ιστορικό Φρανσουά Πουκεβίλ (1770-1838), ο οποίος συνέγραψε την τετράτομη Ιστορία της Αναγεννήσεως της Ελλάδος (1824). Η ιστορία διαδόθηκε από στόμα σε στόμα, αλλά και μέσω του πίνακα Ο Όρκος της Αγίας Λαύρας (1851) του σημαντικού έλληνα ζωγράφου Θεόδωρου Βρυζάκη (1814-1878).
Άλλωστε και ο ίδιος ο Παλαιών Γερμανός δεν αναφέρει λέξη για το περιστατικό στα απομνημονεύματά του. Είναι ιστορικά εξακριβωμένο ότι εκείνη την ημέρα δεν βρισκόταν στη Μονή της Αγίας Λαύρας, αλλά στην Πάτρα, όπου όντως όρκισε τους επαναστάτες της περιοχής στην Πλατεία του Αγίου Γεωργίου.
Η επέτειος να γιορτάζουμε τον εθνικό ξεσηκωμό στις 25 Μαρτίου καθιερώθηκε στις 15 Μαρτίου 1838 από τον βασιλιά Όθωνα, προκειμένου να συνδεθεί με το εκκλησιαστικό γεγονός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ήταν και επιθυμία του Αλέξανδρου Υψηλάντη και της Φιλικής Εταιρείας να συνδεθεί η έναρξη της επανάστασης με μια μεγάλη εκκλησιαστική εορτή για να τονωθεί το φρόνημα των υπόδουλων Ελλήνων.
Στην πραγματικότητα, η Επανάσταση δεν ξεκίνησε στις 25 Μαρτίου 1821, αλλά λίγες μέρες νωρίτερα στην Πελοπόννησο, μία περιοχή με συμπαγείς ελληνικούς πληθυσμούς και μικρή στρατιωτική παρουσία των Τούρκων. Ο στρατιωτικός και πολιτικός διοικητής της Πελοποννήσου (Μόρα Βαλεσί) Χουρσίτ Πασάς βρισκόταν στα Γιάννινα για να εξοντώσει τον Αλή Πασά, ο οποίος είχε αυτονομηθεί από την Υψηλή Πύλη. Πριν από την αναχώρησή του, ο Χουρσίτ είχε λάβει διαβεβαιώσεις από τους προεστούς του Μοριά ότι οι φήμες που κυκλοφορούσαν για τον επικείμενο ξεσηκωμό των ραγιάδων ήταν ανυπόστατες.
Αχαιοί και Μανιάτες ερίζουν για το ποιος έριξε την πρώτη τουφεκιά του εθνικού ξεσηκωμού. Στις 21 Μαρτίου αρχίζει η πολιορκία των Καλαβρύτων από τον Σωτήρη Χαραλάμπη και τους Πετμεζαίους. Είναι η πρώτη πολεμική ενέργεια της Επανάστασης και θα λήξει νικηφόρα μετά από πέντε ημέρες.
Στις 23 Μαρτίου οι Μανιάτες υπό την αρχηγία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και τη συνεπικουρία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη καταλαμβάνουν την Καλαμάτα και με διακήρυξή τους κάνουν γνωστό στη διεθνή κοινότητα τον ξεσηκωμό των Ελλήνων. Την ίδια ημέρα, οι άνδρες του Αντρέα Λόντου θέτουν υπό τον έλεγχό τους τη Βοστίτσα (σημερινό Αίγιο), ενώ επαναστατικός αναβρασμός επικρατεί στην Πάτρα. Από την Κωνσταντινούπολη με προορισμό το Άγιο Όρος αναχωρεί ο σερραίος έμπορος και φλογερός πατριώτης Εμμανουήλ Παππάς, προκειμένου να ξεκινήσει την Επανάσταση στη Μακεδονία.
Η 23η Μαρτίου είναι ο πρώτος σημαντικός σταθμός του εθνικού αγώνα και θα μπορούσε κάλλιστα να είχε πάρει τη θέση της 25ης Μαρτίου στο εορταστικό καλεντάρι της χώρας μας.
Η συμβολή της Κύπρου
Η Κύπρος συμμετείχε κι αυτή στον Αγώνα του 1821, όπως ποτέ δεν έλειψε σε κάθε κάλεσμα του Έθνους. Και εδώ αξίζει να σημειωθεί η κάθοδος του ναύαρχου Κανάρη στην Κύπρο, όταν άραξε για λίγο στον Ασπρόπυργο και ύστερα στον Άγιο Σέργιο. Πολλοί Κύπριοι έσπευσαν τότε να τον βοηθήσουν και να του προσφέρουν πυρομαχικά και ό,τι άλλο χρειαζόταν για να σαλπάρει στη μεγάλη μάχη. Και μίλησε τότε ο μεγάλος πυρπολητής στους αδελφούς Κυπρίους και τους ενθάρρυνε για τον γενναίο ξεσηκωμό. Όταν έφθασε η ώρα του αποχαιρετισμού, πολλοί Κυπριώτες αγκάλιασαν τον Κανάρη και έκλαψαν.
Αρκετοί Κύπριοι πρόσφεραν πολλά τόσο κατά την προεπαναστατική περίοδο, όσο και στην Ελληνική Επανάσταση. Ο Γιάννης Καρατζιάς, συλληφθείς με τον Ρήγα Φεραίο δολοφονείται στο Βελιγράδι. Ο Μιχάλης Κυπραίος πολεμά δίπλα στον στρατηγό Μακρυγιάννη και πέφτει στη μάχη των Μύλων.
Ο Κωνσταντίνος Κυπριώτης υπηρετεί στο καράβι του ναύαρχου Κανάρη και παραστέκεται με ενθουσιασμό στον μεγάλο πυρπολητή του ’21. Εκατοντάδες άλλοι Κύπριοι μετέβησαν στην Ελλάδα, εντάχθηκαν και πολέμησαν στις απελευθερωτικές ομάδες των Ελλήνων οπλαρχηγών.
Στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Αθηνών βρίσκεται σήμερα μια παλαιά λευκή σημαία με ένα γαλάζιο σταυρό. Έχει την εξής επιγραφή: «ΣΗΜΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΙ ΠΑΤΡΗΣ ΚΗΠΡΟΥ». Κάτω από αυτό το λάβαρο έπεσαν αρκετοί Κύπριοι εθελοντές στον Μεγάλο Αγώνα του Γένους.
Ο ξεσηκωμός του 1821 είχε παγκόσμια πολιτική διάσταση. Η Ελλάς ευτύχησε να αποκτήσει την ελευθερία της, μετά από τόσους αγώνες και θυσίες. Η Κύπρος όμως πέρασε από την οθωμανική κατοχή στην αγγλική κυριαρχία. Παρά τα επανειλημμένα αιτήματα των αλύτρωτων Ελλήνων της Κύπρου για Ένωση με την Ελλάδα, ποτέ δεν εισακούσθηκαν, μέχρι τον ένδοξο αγώνα της ΕΟΚΑ το 1955, όπου τελικά δόθηκε ανεξαρτησία στην Κύπρο, με τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου το 1960. Το 1974 δυστυχώς, μετά το πραξικόπημα, η Τουρκία εισβάλλει στο νησί μας και μέχρι σήμερα κατέχει τη μισή Κύπρο. Έκτοτε περιμένουμε τη δικαίωση και τη λευτεριά της κατεχόμενης γης μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου