Χάνεται σιγά σιγά ένα ολόκληρο ελληνικό νησί

Ένα μικρό κατοικημένο νησί στα Δωδεκάνησα, πλούσιο σε ηφαιστειακά πετρώματα, καταστρέφεται εδώ και 15 χρόνια από την συνεχή και αλόγιστη εξόρυξη, με αποτέλεσμα να έχει σημάνει κίνδυνος ακόμα και για την ίδια του την ύπαρξη.


Πρόκειται για τη νήσο...

Γυαλί, που βρίσκεται μεταξύ Νισύρου και Κω και μαζί με τα μικρότερα νησιά Άγιος Αντώνιος και Στρογγύλη ανήκει διοικητικά στο δήμο Νισύρου. Έχει έκταση 5 τ.χλμ. και πληθυσμό 10 κατοίκους.


Το Γυαλί είναι πλούσιο σε ελαφρόπετρα και περλίτη (φυσικό γυαλί). Το ένα κομμάτι του νησιού ανήκει στο δήμο Νισύρου και έχει εκχωρηθεί για 20 χρόνια στην εταιρία «ΛΑΒΑ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΛΑΤΟΜΙΚΗ Α.Ε.», (η οποία από το 1977 έχει εξαγορασθεί από την «ΑΓΕΤ Ηρακλής») με ετήσιο μίσθωμα 1.500.000€, (ποσό που αποτελεί το 70% των συνολικών εσόδων του δήμου). Το μέρος που ανήκει στο ελληνικό δημόσιο έχει εκχωρηθεί για μία πενταετία στην εταιρία «ΠΕΡΛΙΤΕΣ ΑΙΓΑΙΟΥ». 


Σημειώνουμε ότι το νησί, κατέχει την πρώτη θέση στην εξαγωγή ελαφρόπετρας παγκοσμίως με 900.000 τόνους το χρόνο.


Αν και το Γυαλί έχει κηρυχθεί τοπίο φυσικού κάλλους, η δραστηριότητα των ορυχείων έχει δημιουργήσει δυο μεγάλους κρατήρες, κόβοντάς το ουσιαστικά σε κομμάτια και ο κίνδυνος του πλήρους αφανισμού είναι ορατός. Η κήρυξη ολόκληρου του νησιού σε Τοπίο Φυσικού Κάλλους οφείλεται στη αισθητική του αξία και το τοπίο που -μολονότι καταστρέφεται- παραμένει σε αξιόλογο βαθμό φυσικό, με δάση από κουμαριές και πεύκα.


Το Γυαλί όμως έχει και μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Κατά καιρούς, επιφανειακές αρχαιολογικές έρευνες, εντόπισαν προϊστορικές, ελληνιστικές και ρωμαϊκές θέσεις σε διάφορα σημεία που μαρτυρούν ότι κατοικείται από τα Nεολιθικά χρόνια (4500-3200 π.Χ.). Η ανασκαφή αποκάλυψε, μεταξύ πολλών σημαντικών ευρημάτων, σύνολο τοίχων και αψιδωτό κτήριο στην κορυφή λόφου. 


Ας ελπίσουμε ότι σύντομα η Πολιτεία θα αναλάβει πρωτοβουλίες για να διασώσει το Γυαλί από την πλήρη καταστροφή - αν και η κακή οικονομική συγκυρία, δεν αφήνει στους κατοίκους πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.